Szkliwo to najtwardsza z ludzkich tkanek. Jest niezwykle wytrzymałe i wykazuje się wysoką odpornością na działanie czynników chemicznych i mechanicznych, ale mimo wszystko można je uszkodzić. Czy jednak istnieje szansa na jego regenerację?
Choć naukowcy prowadzą obiecujące badania nad samoregeneracją szkliwa poprzez wykorzystanie komórek macierzystych, to jednak eksperyment wciąż pozostaje w fazie testów. Całkiem możliwe, że doczekamy się czasów, kiedy uszkodzone tkanki, zamiast klasycznego i nieprzyjemnego borowania i wypełniania materiałami stomatologicznymi, będą się samoistnie odbudowywały. Obecnie jednak zaleca się, aby o szkliwo dbać z należytą starannością. Jest to tkanka, która po uszkodzeniu mechanicznym lub przez zaawansowaną próchnicę, nie ulegnie odbudowaniu. Warto jednak wiedzieć, że w niektórych przypadkach możliwa jest remineralizacja szkliwa.
Demineralizacja – co to takiego i dlaczego jest tak szkodliwa dla zębów?
Demineralizacja to proces, w wyniku którego dochodzi do odwapnienia szkliwa. Wapń oraz fosfor, wskutek oddziaływania kwasów wytwarzanych jako efekt metaboliczny działania bakterii, doprowadzają do powstawania ubytków. Na rozwój próchnicy ma wpływ dieta obfitująca w cukry, a także brak właściwej higieny jamy ustnej. W takim przypadku dochodzi do obniżenia pH, a w środowisku kwasowym znacznie łatwiej rozwijają się i namnażają bakterie.
Początkowo demineralizację możesz dostrzec w postaci białawej lub brązowawej plamki. Na tym etapie możliwe jest jeszcze powstrzymanie bakterii przed ich destrukcyjnym wpływem i uchronienie zęba przed ubytkiem. Poprawa higieny i stosowanie fluoryzacji może nawet zreminalizować (odbudować) szkliwo i tym samym cofnąć próchnicę. Jeśli jednak przeoczysz ten moment, plamka będzie się powiększać i stawać coraz ciemniejsza. Wówczas, należy zgłosić się do stomatologa i podjąć leczenie zachowawcze. W przeciwnym razie próchnica będzie się pogłębiać, destrukcyjnie wpływać na tkanki zęba, a nawet doprowadzi do zakażenia miazgi (nerwu), który objawi się silnym bólem. W przypadku wystąpienia stanu zapalnego niezbędne jest już leczenie kanałowe, które wiąże się z większymi kosztami, lub usunięcie zęba.
Jak przeciwdziałać próchnicy?
Przede wszystkim niezbędne jest codzienne szczotkowanie zębów rano i wieczorem, a także ich nitkowanie. Dzięki temu ograniczysz odkładanie się płytki i kamienia nazębnego, jak również zapobiegniesz nieświeżemu oddechowi oraz rozwojowi bakterii. Pamiętaj, że szczoteczka do zębów nie zapewni właściwego oczyszczenia przestrzeni międzyzębowych, a to właśnie tam wysokie jest ryzyko rozwoju bakterii – dlatego tak ważne jest również nitkowanie.
W profilaktyce stomatologicznej ważną rolę odgrywa również dieta i systematyczne kontrole. Warto też przynajmniej raz do roku wykonać higienizację jamy ustnej, która pozwoli pozbyć się kamienia nazębnego, czyli czynnika wywołującego stany zapalne.
Odpowiedź na pytanie postawione w tytule artykułu jest zatem następująca: szkliwo w początkowej fazie próchnicy może się zregenerować, jednak w przypadku zaawansowanego ubytku nie ma szans na odbudowę. Dlatego tak ważna jest profilaktyka, która jest tańsza od leczenia, a przy tym pozwala zachować zdrowe i mocne zęby przez wiele długich lat.
